Химиотерапия кезіндегі емдік дене шынықтыру
Химиотерапия алатын науқастар үшін тұрақты физикалық белсенділік жалпы денсаулықты сақтау, көңіл-күйді жақсарту және емдеудің жанама әсерлерін азайту үшін маңызды. Жаттығу бұлшықет күшін, икемділік пен төзімділікті сақтауға көмектеседі, сонымен қатар шаршауды азайтуға және өмір сапасын жақсартуға көмектеседі.
Дене белсенділігі бойынша ұсыныстар:
Күніне кемінде 30 минут, аптасына 5 рет орташа физикалық белсенділікке ұмтылу.
Жүктемені біртіндеп арттыра отырып, төмен қарқындылықтан бастау.
Қажет болса, денеңізді тыңдап, демалу. Егер сіз ауырсынуды немесе қатты шаршауды сезсеңіз, жаттығуды тоқтатып, демалыңыз.
Белсенділікті шектеу
Шамадан тыс шаршауды немесе ауырсынуды тудыратын жаттығулардан аулақ болыңыз.
Жаттығуды бастамас бұрын күшіңіздің бар екеніне және қатты әлсіздік сезінбейтініне көз жеткізіңіз.
Инфекциясы бар адамдармен байланыста болудан аулақ болыңыз, себебі сіздің иммундық жүйеңіз әлсіреуі мүмкін.
Егер сізде веноздық порт жүйесі болса, осы ұсыныстарды тыңдаған жөн:
Қолмен ауыр салмақты көтеруден және қарқынды жаттығулардан аулақ болу.
Кенеттен қозғалыстар жасамау және порт орнату аймағына зақым келтірмеу.
Порттың күйін қадағалау және дәрігерге инфекция немесе ыңғайсыздық белгілері туралы дереу хабарлау.
Жаттығулар тізімі
- Өкшеге көтерілу
Аяқты иық енімен бірдей етіп, тік тұрыңыз.
Аяқтың ұшымен еденге жетуге тырысып, өкшеңізге көтеріліңіз.
Баяу төмен түсіңіз.
15-20 рет қайталаңыз.
- Аяқты артқа тарту
Орындықтың артқы жағынан ұстап тұрыңыз.
Бір аяқты баяу артқа көтеріп, оны түзу ұстаңыз.
Аяқты кері түсіріп, содан кейін екінші аяқпен қайталаңыз.
Әр аяққа 10 рет жасаңыз.
- Жамбастың алдыңғы жағын созу
Орындықтың артқы жағынан ұстап тұрыңыз.
Бір аяқты бөксеңізге қарай тартып, оны білекпен ұстаңыз.
15-30 секунд ұстап, содан кейін аяқты ауыстырыңыз.
- Тұрған күйде денені бұру
Аяқты иық енімен бірдей етіп, тік тұрыңыз.
Қолды иық деңгейіне көтеріп, денені баяу бір жаққа бұрыңыз.
5-10 секунд ұстап тұрып, содан кейін басқа жаққа бұрыңыз
Әр жаққа 5 рет қайталаңыз.
- Арқада жатып, аяқты көтеру
Арқаға жатып, аяқтарыңызды түзу созыңыз.
Бір аяқты түзу ұстай отырып, баяу көтеріңіз.
Аяқты түсіріп, содан кейін екінші аяқпен қайталаңыз.
Әр аяққа 10 рет қайталаңыз
- Қолды екі жаққа созу
Қолдарыңызды денеңің бойымен төмен түсіріп, тік тұрыңыз.
Қолыңызды иық деңгейіне дейін баяу көтеріңіз.
Қолды кері түсіріңіз.
10-15 рет қайталау.
- Отырған күйде кеудені көтеру
Орындыққа отырып, қолдарыңызды аяғыңызға қойыңыз.
Қолыңызды пайдаланбауға тырысып, денені баяу көтеріңіз.
Төмен түсіріңіз.
10-15 рет қайталаңыз
- Дененің бүйір бұлшықеттерін созу
Аяқтарыңызды иық енімен бірдей етіп тік тұрыңыз.
Бір қолыңызды басыңыздан жоғары көтеріп, қарама-қарсы жаққа еңкейіңіз.
15-30 секунд ұстап, содан кейін екінші жақта қайталаңыз.
- Жұдырықты қысу және ашу
Қолдарыңызды иық деңгейінде ұстап ыңғайлы отырыңыз немесе тұрыңыз.
Жұдырықтарыңызды қысыңыз және ашыңыз.
20-30 рет қайталаңыз.
- Басты еңкейту
Тік тұрыңыз немесе отырыңыз.
Мойныңызды ауыртпауға тырысып, басыңызды баяу алға, содан кейін артқа еңкейтіңіз.
Басыңызды солға және оңға бұрыңыз.
Әр жаққа 5 рет қайталаңыз.
Бұл жаттығулар сізге физикалық белсенділікті сақтауға және химиотерапия кезінде әл-ауқатыңызды жақсартуға көмектеседі. Кез келген жаңа жаттығу курсын бастамас бұрын дәрігермен кеңесуді ұмытпаңыз.
